Σαν Σήμερα |

17.09.25 16:47

Καμπ Ντέιβιντ: Η συμφωνία που έγραψε ιστορία και η σκιά της στη σημερινή κρίση

Το Καμπ Ντέιβιντ απέδειξε ότι το αδύνατο μπορεί να γίνει πράξη, αλλά σήμερα η ειρήνη μοιάζει μακρινή.

An alt text
Newsroom

Στη θερινή κατοικία του προέδρου των ΗΠΑ στο Μέριλαντ, το Καμπ Ντέιβιντ, στις 17 Σεπτεμβρίου 1978 γράφτηκε μια από τις πιο χαρακτηριστικές στιγμές της σύγχρονης διπλωματίας. Ο Τζίμι Κάρτερ, ο Ανουάρ Σαντάτ και ο Μεναχέμ Μπεγκίν, μετά από δώδεκα ημέρες κλειστών και έντονων διαπραγματεύσεων, υπέγραψαν μια συμφωνία που έμοιαζε αδύνατη. Σε έναν χώρο απομόνωσης, χωρίς πολυτέλειες και μακριά από τα βλέμματα του κόσμου, οι τρεις άνδρες συζήτησαν, συγκρούστηκαν και τελικά βρήκαν κοινό τόπο. Ο Σαντάτ, που είχε ήδη κάνει το ιστορικό βήμα να επισκεφθεί την Ιερουσαλήμ το 1977, διεκδίκησε την επιστροφή του Σινά και αναγνώριση παλαιστινιακών δικαιωμάτων. Ο Μπεγκίν, επιφυλακτικός και σκληρός, επέμεινε στην ασφάλεια του Ισραήλ. Ο Κάρτερ, μεθοδικός, δοκίμασε κάθε πιθανή διατύπωση, κάθε εναλλακτική λύση, ώστε να γεφυρώσει τα χάσματα.

Μικρές ανθρώπινες στιγμές σημάδεψαν τη διαδικασία. Ο Κάρτερ έδειξε στον Μπεγκίν φωτογραφίες των εγγονιών του, υπενθυμίζοντας τι διακυβεύεται. Ο Σαντάτ ανέλαβε το ρίσκο μιας απόφασης που ήξερε ότι θα του κοστίσει στην πατρίδα του. Στο τέλος, οι δύο ηγέτες υπέγραψαν συμφωνίες που προέβλεπαν την αποχώρηση του Ισραήλ από το Σινά και την αναγνώριση του Ισραήλ από την Αίγυπτο, εγκαινιάζοντας τη λογική «γη έναντι ειρήνης». Η διεθνής κοινότητα χαιρέτισε τη συμφωνία, με τον Σαντάτ και τον Μπεγκίν να τιμώνται με το Νόμπελ Ειρήνης, αλλά και να κουβαλούν από τότε το βάρος των επιλογών τους. Η Αίγυπτος απομονώθηκε από τον αραβικό κόσμο, ενώ ο Σαντάτ δολοφονήθηκε λίγα χρόνια αργότερα. Το Ισραήλ βρέθηκε αντιμέτωπο με νέες εντάσεις γύρω από τους εποικισμούς, ενώ οι Παλαιστίνιοι ένιωσαν ότι οι δικές τους προσδοκίες έμειναν μετέωρες.

Παρά τις αδυναμίες της, η συμφωνία του Καμπ Ντέιβιντ έδειξε πως η ειρήνη μπορεί να έρθει μέσα από δύσκολες παραχωρήσεις και πολιτικό θάρρος. Έγινε σημείο αναφοράς για κάθε επόμενη προσπάθεια στη Μέση Ανατολή, από το Όσλο μέχρι τις πιο πρόσφατες διεργασίες. Σήμερα, με τη Γάζα κατεστραμμένη και τον ΟΗΕ να κατηγορεί την κυβέρνηση Νετανιάχου για «γενοκτονία», η δυναμική εκείνης της στιγμής μοιάζει πιο μακρινή από ποτέ. Η Αίγυπτος, για πρώτη φορά από το 1978, χαρακτηρίζει ξανά το Ισραήλ «εχθρό». Κι όμως, η μνήμη του Καμπ Ντέιβιντ εξακολουθεί να υπενθυμίζει ότι το αδύνατο μπορεί, έστω στιγμιαία, να γίνει πραγματικότητα.