Το 2025 αναδεικνύεται σε χρονιά καμπής για τον παγκόσμιο αγροτικό τομέα, καθώς σε πολλές χώρες καταγράφονται κινητοποιήσεις με κοινά χαρακτηριστικά αλλά διαφορετικές εθνικές αφετηρίες. Από την Ευρωπαϊκή Ένωση έως τη Νότια Ασία, την Ωκεανία και τη Βόρεια Αφρική, οι αγρότες βγήκαν στους δρόμους διεκδικώντας εισόδημα, σταθερότητα και θεσμική προβλεψιμότητα, σε ένα περιβάλλον αυξημένου κόστους, εμπορικών πιέσεων και περιβαλλοντικών δεσμεύσεων.
Στη Γαλλία, το 2025 ξεκίνησε με μπλόκα σε εθνικούς οδικούς άξονες και αποκλεισμούς κόμβων από αγρότες που διαμαρτύρονταν για το αυξημένο κόστος παραγωγής, τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες και τις επιπτώσεις ενδεχόμενων εμπορικών συμφωνιών, όπως αυτή με τις χώρες της Mercosur. Παράλληλα, ζητήματα αποζημιώσεων για ζωονόσους και διαχείρισης κρίσεων στον κτηνοτροφικό τομέα ενίσχυσαν την ένταση, οδηγώντας την κυβέρνηση σε διαπραγματεύσεις και προσωρινά μέτρα εκτόνωσης.
Στην Ελλάδα, οι αγροτικές κινητοποιήσεις του 2025 συνδέθηκαν άμεσα με καθυστερήσεις πληρωμών ενισχύσεων, ελέγχους σε δικαιούχους και τεχνικά προβλήματα στους μηχανισμούς καταβολής, καθώς και με το συνολικό κόστος παραγωγής. Τα μπλόκα σε εθνικές οδούς και περιφερειακούς κόμβους αποτέλεσαν το βασικό μέσο πίεσης, ενώ η συζήτηση για τον ρόλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και του ΕΛΓΑ βρέθηκε στο επίκεντρο της δημόσιας αντιπαράθεσης. Οι κινητοποιήσεις εξελίχθηκαν σε κύκλους έντασης και διαλόγου, με τις τελικές αποφάσεις των αγροτών να εξαρτώνται από κυβερνητικές δεσμεύσεις και χρονοδιαγράμματα πληρωμών.
Στην Πολωνία, οι κινητοποιήσεις του 2025 είχαν έντονη γεωπολιτική διάσταση. Αγρότες προχώρησαν σε αποκλεισμούς στα σύνορα με την Ουκρανία, διαμαρτυρόμενοι για τις εισαγωγές ουκρανικών αγροτικών προϊόντων, τις πιέσεις στις τιμές και τις επιπτώσεις στην εγχώρια αγορά. Οι κινητοποιήσεις συνδέθηκαν με ευρύτερες συζητήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την εμπορική πολιτική και τους μηχανισμούς προστασίας των παραγωγών.
Στην Ιταλία, το πρώτο τρίμηνο του 2025 καταγράφηκαν πορείες και κονβόι τρακτέρ σε μεγάλες πόλεις και περιφέρειες. Οι αγρότες έθεσαν ζητήματα φορολογίας, κόστους ενέργειας και στήριξης εισοδήματος, ενώ οι κινητοποιήσεις παρέμειναν κατά κύριο λόγο συμβολικές, ασκώντας πολιτική πίεση ενόψει ευρωπαϊκών και εθνικών συζητήσεων για την αγροτική πολιτική.
Η Ινδία αποτέλεσε και το 2025 μία από τις χώρες με τη μεγαλύτερη ένταση κινητοποιήσεων. Αγρότες διαμαρτυρήθηκαν για τις εγγυημένες τιμές προϊόντων, τα αγροτικά χρέη και τις αποζημιώσεις, με τις αρχές να προχωρούν σε συλλήψεις και απομάκρυνση καταυλισμών διαμαρτυρίας σε ορισμένες πολιτείες. Οι κινητοποιήσεις αυτές εντάσσονται σε έναν πολυετή κύκλο αγροτικών διεκδικήσεων, ο οποίος συνεχίζει να επηρεάζει το πολιτικό σκηνικό της χώρας.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 2025 καταγράφηκαν διαμαρτυρίες αγροτών στο Λονδίνο, με τρακτέρ να συγκεντρώνονται κοντά στο κοινοβούλιο. Τα αιτήματα αφορούσαν φορολογικές αλλαγές, ζητήματα κληρονομικής φορολόγησης και τη συνολική κατεύθυνση της αγροτικής πολιτικής μετά το Brexit, με τους παραγωγούς να εκφράζουν ανησυχία για τη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεών τους.
Στην Ιρλανδία, αγρότες συμμετείχαν σε κινητοποιήσεις με ευρωπαϊκό προσανατολισμό, διαμαρτυρόμενοι για τον μελλοντικό προϋπολογισμό της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και τις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις. Η παρουσία τους σε διαδηλώσεις στις Βρυξέλλες ανέδειξε τη διασύνδεση εθνικών αιτημάτων με τις ευρωπαϊκές αποφάσεις.
Στην Αυστραλία, οι κινητοποιήσεις του 2025 είχαν κυρίως περιφερειακό χαρακτήρα. Παραγωγοί, ιδίως στον τομέα της πατάτας και άλλων αγροτικών προϊόντων, προχώρησαν σε κονβόι τρακτέρ διαμαρτυρόμενοι για τις συμβολαιακές τιμές και τις σχέσεις με μεγάλους μεταποιητές. Οι κινητοποιήσεις αυτές ανέδειξαν τη διαπραγματευτική ανισορροπία μεταξύ πρωτογενούς παραγωγής και βιομηχανίας.
Στο Μαρόκο, αγρότες διαμαρτυρήθηκαν για καθυστερήσεις πληρωμών και προβλήματα στην αλυσίδα διάθεσης προϊόντων, ιδίως σε περιοχές που εντάχθηκαν σε νέες ρυθμίσεις καλλιεργειών. Οι κινητοποιήσεις αυτές είχαν τοπικό χαρακτήρα, αλλά ανέδειξαν τις δυσκολίες εφαρμογής αγροτικών μεταρρυθμίσεων.
Παρά τις εθνικές ιδιαιτερότητες, η συνολική εικόνα του 2025 δείχνει ότι οι αγροτικές κινητοποιήσεις αποτελούν παγκόσμιο φαινόμενο. Το αυξημένο κόστος παραγωγής, η πίεση από τις διεθνείς αγορές, οι περιβαλλοντικές πολιτικές και η αβεβαιότητα γύρω από τις ενισχύσεις συγκροτούν ένα κοινό υπόβαθρο δυσαρέσκειας. Οι αγρότες, αν και αριθμητικά μειοψηφία σε πολλές κοινωνίες, διατηρούν ισχυρή κοινωνική και πολιτική βαρύτητα, καθιστώντας τις κινητοποιήσεις τους καθοριστικό παράγοντα για την πολιτική ατζέντα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Το 2025 καταγράφεται έτσι ως χρονιά κατά την οποία ο πρωτογενής τομέας επανήλθε στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης, όχι μόνο ως οικονομική δραστηριότητα αλλά ως κοινωνικός και πολιτικός παράγοντας, με επιπτώσεις που ξεπερνούν τα σύνορα κάθε χώρας.
Σύνταξη: offnetwork.gr — Διασταύρωση πληροφοριών από Reuters, AP, Politico EU, Euractiv, BBC, DW, εθνικά πρακτορεία ειδήσεων.