Μια εκτεταμένη έρευνα του Reuters αποκαλύπτει ότι σημαντικός αριθμός επαγγελματιών πιλότων σε αεροπορικές εταιρείες των ΗΠΑ και του εξωτερικού αποφεύγουν να δηλώσουν προβλήματα ψυχικής υγείας, ακόμη και όταν αυτά είναι ήπια ή αντιμετωπίσιμα. Σύμφωνα με τους ίδιους, ο φόβος μακρών ιατρικών αξιολογήσεων και ενδεχόμενης απώλειας της άδειας τους οδηγεί στη σιωπή.
Όπως αναφέρουν τουλάχιστον 24 πιλότοι που μίλησαν στο πρακτορείο, η διαδικασία επανεξέτασης από τις αεροπορικές αρχές μπορεί να διαρκέσει μήνες ή και πάνω από έναν χρόνο, αφήνοντας τους χειριστές καθηλωμένους χωρίς εισόδημα. Σε αυτό το περιβάλλον, η γνωστή φράση μεταξύ των πιλότων «αν δεν λες ψέματα, δεν πετάς» αποτυπώνει το μέγεθος του στίγματος.
Η συζήτηση αναζωπυρώνεται μετά την αυτοκτονία του 41χρονου πιλότου της Delta, Μπράιαν Γουίτκε, ο οποίος φοβόταν ότι η θεραπεία για την κατάθλιψη θα έθετε τέλος στην καριέρα του. Η οικογένειά του επισημαίνει ότι το στίγμα λειτουργεί αποτρεπτικά για όσους αναζητούν βοήθεια, ενώ η εταιρεία αναγνωρίζει ότι πολλοί πιλότοι διστάζουν να μιλήσουν.
Παρά τα διαθέσιμα προγράμματα υποστήριξης, το ρυθμιστικό πλαίσιο παραμένει αυστηρό. Στις ΗΠΑ, η FAA απαιτεί λεπτομερείς ψυχολογικές και σωματικές εξετάσεις για την ανανέωση της ιατρικής πιστοποίησης. Οι χειριστές που δηλώνουν συμπτώματα άγχους ή κατάθλιψης ενδέχεται να καθηλωθούν προσωρινά μέχρι να ολοκληρωθούν οι έλεγχοι, σε ορισμένες περιπτώσεις για διάστημα άνω του έτους.
Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Αμερικανίδας πιλότου Elizabeth Carll, η οποία έμεινε εκτός cockpit για περίπου δύο χρόνια μετά από δήλωση λήψης αγχολυτικού φαρμάκου. Όπως περιγράφει, ακόμη και μια αλλαγή στη φαρμακευτική αγωγή αρκεί για να ξεκινήσει ξανά η διαδικασία αξιολόγησης.
Παρόμοια εμπειρία είχε και ο Troy Merritt, ο οποίος αυτοκαθηλώθηκε για να ξεκινήσει θεραπεία για άγχος και κατάθλιψη. Η επιστροφή του στις πτήσεις διήρκεσε 18 μήνες και κόστισε περίπου 11.000 δολάρια σε αμοιβές ειδικών και εξετάσεις που δεν καλύπτονταν πάντα από την ασφάλιση.
Στην Ευρώπη, ορισμένα κράτη έχουν προχωρήσει σε πιο ευέλικτους κανόνες, επιτρέποντας σε πιλότους να διατηρούν την πιστοποίησή τους υπό θεραπεία, υπό προϋποθέσεις ασφαλείας. Παρόλα αυτά, δεν υπάρχει ενιαίο διεθνές πλαίσιο, δέκα χρόνια μετά το δυστύχημα της Germanwings το 2015, όπου πιλότος με ιστορικό σοβαρής κατάθλιψης οδήγησε το αεροσκάφος στη συντριβή.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι η καθυστέρηση στη λήψη βοήθειας ενέχει κινδύνους για την ασφάλεια πτήσεων, καθώς οι πιλότοι αποφεύγουν να αναζητήσουν υποστήριξη μέχρι τα συμπτώματα να γίνουν έντονα. Οι αεροπορικές αρχές σε ΗΠΑ και Ευρώπη εξετάζουν αλλαγές, με στόχο ένα πιο ισορροπημένο σύστημα που θα προστατεύει την ασφάλεια χωρίς να τιμωρεί τη θεραπεία.
Σύνταξη: offnetwork.gr — Διασταύρωση πηγών από Reuters, Kathimerini, AP, CNN, FAA public reports