Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι τερματίζει τις εμπορικές συνομιλίες με τον Καναδά, ύστερα από πολιτική διαφήμιση που προβλήθηκε στον Καναδά και χρησιμοποιούσε τη φωνή του αείμνηστου Ρόναλντ Ρίγκαν για να επικρίνει τους δασμούς. Ο Τραμπ χαρακτήρισε τη διαφήμιση «παραπλανητική» και κατηγόρησε την καναδική πλευρά για «εσκεμμένη παραποίηση».
Η απόφαση του προέδρου κοινοποιήθηκε μέσω ανάρτησής του στο Truth Social, όπου ανέφερε: «Λόγω της απαράδεκτης αυτής συμπεριφοράς, ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΝΑΔΑ ΤΕΡΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ». Η Ουάσινγκτον είχε ήδη επιβάλει φέτος δασμούς στις εισαγωγές καναδικού χάλυβα, αλουμινίου και αυτοκινήτων, στους οποίους η Οτάβα απάντησε με δικά της αντίμετρα, ενώ οι δύο πλευρές διαπραγματεύονταν επί εβδομάδες συμφωνία για τους δύο τομείς.
Η διαφήμιση που προκάλεσε την αντίδραση προερχόταν από την επαρχιακή κυβέρνηση του Οντάριο και χρησιμοποιούσε αποσπάσματα από ομιλία του Ρίγκαν το 1987, στα οποία ο πρώην πρόεδρος προειδοποιούσε ότι οι δασμοί οδηγούν σε απώλεια θέσεων εργασίας και εμπορικούς πολέμους. Ο πρωθυπουργός του Οντάριο, Νταγκ Φορντ, δήλωσε ότι η διαφήμιση «τράβηξε την προσοχή του προέδρου Τραμπ» και παραδέχτηκε πως «πιθανότατα δεν του άρεσε».
Το Ίδρυμα Ρόναλντ Ρίγκαν αντέδρασε έντονα, υποστηρίζοντας ότι η καναδική διαφήμιση «χρησιμοποίησε επιλεκτικά ήχο και εικόνα» χωρίς άδεια, αλλοιώνοντας το περιεχόμενο της πρωτότυπης ραδιοφωνικής ομιλίας του 1987. «Η κυβέρνηση του Οντάριο δεν ζήτησε ούτε έλαβε άδεια για την επεξεργασία και χρήση των αποσπασμάτων», ανέφερε το Ίδρυμα, σημειώνοντας πως εξετάζει νομικά μέτρα.
Η ομιλία του Ρίγκαν, στην οποία βασίστηκε το βίντεο, υποστήριζε κατ’ αρχήν το ελεύθερο εμπόριο, εξηγώντας παράλληλα ότι οι δασμοί της εποχής του έναντι της Ιαπωνίας αποτελούσαν αναγκαστική εξαίρεση. Οι δημιουργοί της καμπάνιας, ωστόσο, παρέλειψαν αυτή τη διευκρίνιση.
Ο Τραμπ, ο οποίος έχει χαρακτηρίσει τους δασμούς «την πιο όμορφη λέξη στο λεξικό», έχει χρησιμοποιήσει επανειλημμένα την απειλή εμπορικών περιορισμών για να πιέσει ξένες κυβερνήσεις. Η πολιτική του έχει ανεβάσει τα αμερικανικά τιμολόγια σε επίπεδα που δεν είχαν καταγραφεί από τη δεκαετία του 1930, προκαλώντας ανησυχία μεταξύ οικονομολόγων και επιχειρηματικών κύκλων.
Ο Καναδός πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ δήλωσε ότι ο Καναδάς «δεν θα επιτρέψει αθέμιτη πρόσβαση στην αγορά του» και πως, σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων, η χώρα θα εξετάσει εναλλακτικές στρατηγικές. Οι δύο χώρες, μαζί με το Μεξικό, πρόκειται να επανεξετάσουν το 2026 τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που υπέγραψαν το 2020.
Η νέα ένταση στις σχέσεις Ουάσινγκτον–Οτάβα επανέρχεται σε μια περίοδο αυξημένων εμπορικών αναταράξεων, με τις ΗΠΑ να επιδιώκουν αυστηρότερους ελέγχους στις εισαγωγές μετάλλων και ενεργειακών προϊόντων. Η καναδική πλευρά θεωρεί ότι η κίνηση του Τραμπ έχει περισσότερο πολιτικό χαρακτήρα, ενόψει της επερχόμενης αναθεώρησης της συμφωνίας USMCA το 2026, καθώς και των εσωτερικών πιέσεων από βιομηχανίες στις μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η υπόθεση μπορεί να προκαλέσει προσωρινή επιδείνωση των εμπορικών σχέσεων, χωρίς όμως να οδηγήσει σε ρήξη. Ωστόσο, η χρήση πολιτισμικών συμβόλων όπως η φωνή του Ρίγκαν για εσωτερική πολιτική προβολή δείχνει τη νέα διάσταση που λαμβάνει η εμπορική αντιπαράθεση. Η διαμάχη φανερώνει πως, πίσω από τα δασμολογικά μέτρα, διακυβεύεται η εικόνα ηγεμονίας και αξιοπιστίας που κάθε πλευρά θέλει να προβάλλει στο εσωτερικό και διεθνές κοινό.
🧩 Χρονικό της εμπορικής αντιπαράθεσης ΗΠΑ–Καναδά
- 2020 – Υπογράφεται η συμφωνία USMCA (διάδοχος της NAFTA) μεταξύ ΗΠΑ, Καναδά και Μεξικού.
- 2023 – Επανέρχονται εμπορικές διαφωνίες για δασμούς σε μέταλλα, ξυλεία και γαλακτοκομικά προϊόντα.
- Απρίλιος 2025 – Η Ουάσινγκτον επιβάλλει νέους δασμούς σε καναδικό χάλυβα και αλουμίνιο.
- Μάιος 2025 – Ο Καναδάς απαντά με αντίμετρα σε αμερικανικά προϊόντα ύψους 2 δισ. δολαρίων.
- Οκτώβριος 2025 – Ο Τραμπ ανακοινώνει τη διακοπή όλων των διαπραγματεύσεων μετά τη διαφήμιση που επικαλέστηκε τον Ρόναλντ Ρίγκαν.
Με πληροφορίες από Reuters και διεθνή πρακτορεία.