Κόσμος |

22.10.25 21:57

Ο Ντόναλντ Τραμπ ζητά αποζημίωση 230 εκατ. δολαρίων από το αμερικανικό κράτος για τις έρευνες εις βάρος του

Οι αξιώσεις του Τραμπ στερούνται νομικής βάσης, καθώς ο νόμος δεν καλύπτει πολιτικές ή ερευνητικές ενέργειες κρατικών αρχών.

Donald Trump
Newsroom

Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι θα αποφασίσει ο ίδιος εάν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών θα πρέπει να του καταβάλει αποζημίωση ύψους 230 εκατομμυρίων δολαρίων για τις έρευνες που είχαν πραγματοποιηθεί εναντίον του τα προηγούμενα χρόνια. Ο Αμερικανός πρόεδρος ανέφερε πως οι σχετικές αξιώσεις έχουν ήδη κατατεθεί βάσει ομοσπονδιακού νόμου που επιτρέπει στους πολίτες να ζητούν αποζημίωση για παράνομες πράξεις κρατικών υπαλλήλων, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι «ο τελικός λόγος θα περάσει από το γραφείο μου».

Σε δηλώσεις του από τον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ ανέφερε πως οι Ηνωμένες Πολιτείες «του χρωστούν πολλά χρήματα» για τις προηγούμενες έρευνες του Υπουργείου Δικαιοσύνης, μεταξύ των οποίων εκείνες για τη ρωσική ανάμειξη στις εκλογές του 2016 και την έρευνα του FBI στην κατοικία του στο Μαρ-α-Λάγκο. «Είναι παράδοξο, το γνωρίζω», είπε χαμογελώντας. «Ουσιαστικά, κάνω μήνυση στον εαυτό μου. Θα πω “δώστε μου τόσα δολάρια” και δεν έχω ακόμη αποφασίσει τι να κάνω με αυτά». Ο ίδιος υπαινίχθηκε ότι θα μπορούσε να διαθέσει τα χρήματα σε φιλανθρωπικούς σκοπούς ή ακόμη και να χρηματοδοτήσει την κατασκευή μιας αίθουσας χορού στον Λευκό Οίκο.

Οι αξιώσεις του Τραμπ βασίζονται στον νόμο Federal Tort Claims Act του 1946, που επιτρέπει στους πολίτες να διεκδικούν αποζημιώσεις από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση για πράξεις υπαλλήλων της που προκάλεσαν ζημία. Ο συγκεκριμένος νόμος αποτέλεσε σημαντική τομή στο αμερικανικό διοικητικό δίκαιο, περιορίζοντας την απόλυτη κρατική ασυλία (sovereign immunity) και καθιερώνοντας ένα σύστημα αποζημίωσης για πολίτες που ζημιώνονται από ενέργειες κρατικών λειτουργών. Ωστόσο, εξαιρεί ρητά τις πράξεις που συνδέονται με τη χάραξη πολιτικής ή τη διακριτική ευχέρεια κρατικών αξιωματούχων — πρόνοια που καθιστά τις αξιώσεις του Τραμπ ουσιαστικά αβάσιμες, καθώς αφορούν ερευνητικές και δικαστικές ενέργειες που εμπίπτουν στις θεσμικές αρμοδιότητες του κράτους.

Η υπόθεση προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς ορισμένοι από τους στενούς συνεργάτες του Τραμπ έχουν πλέον αναλάβει καίριες θέσεις στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, το οποίο θα εξετάσει τις αξιώσεις. Ο Τοντ Μπλαντς, πρώην δικηγόρος του Τραμπ στην υπόθεση των διαβαθμισμένων εγγράφων, υπηρετεί πλέον ως αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης, ενώ ο Στάνλεϊ Γούνταρντ, νομικός σύμβουλος του συγκατηγορούμενού του Walt Nauta, ανέλαβε καθήκοντα βοηθού υπουργού. Ερωτηθείς σχετικά, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Chad Gilmartin δήλωσε ότι όλοι οι αξιωματούχοι «δεσμεύονται από τους κανόνες δεοντολογίας και λειτουργούν ανεξάρτητα από πολιτικές επιρροές».

Η ενέργεια του Τραμπ δεν έχει προηγούμενο στην αμερικανική ιστορία, καθώς κανένας εν ενεργεία πρόεδρος δεν έχει ζητήσει αποζημίωση από την ίδια του την κυβέρνηση για ποινικές ή διοικητικές έρευνες. Οι υποθέσεις που οδήγησαν στις αξιώσεις αφορούν τις ομοσπονδιακές έρευνες που διεξήχθησαν μετά το τέλος της πρώτης του θητείας (2017–2021) για την πιθανή παρακράτηση διαβαθμισμένων εγγράφων και την παρέμβαση στο αποτέλεσμα των εκλογών του 2020. Οι έρευνες ανεστάλησαν το 2024, μετά την επιστροφή του Τραμπ στην προεδρία.

Πολιτικά, η υπόθεση εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική του Ντόναλντ Τραμπ να μετατρέψει τις δικαστικές εκκρεμότητές του σε πεδίο πολιτικής ισχύος και θυματοποίησης. Με την αξίωσή του για αποζημίωση από την ίδια την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, επιχειρεί να παρουσιάσει τις έρευνες εις βάρος του ως άδικες πολιτικές διώξεις και να εδραιώσει το αφήγημα ενός προέδρου που «πολεμήθηκε από το σύστημα». Η κίνηση αυτή, αν και στερείται νομικής βάσης, ενισχύει το επικοινωνιακό του προφίλ απέναντι στο εκλογικό σώμα που βλέπει στις θεσμικές συγκρούσεις μια μορφή «αντισυστημικής δικαίωσης». Παράλληλα, δοκιμάζει τα όρια του αμερικανικού συνταγματικού πλαισίου, όπου η διάκριση εξουσιών συναντά για πρώτη φορά έναν πρόεδρο που αμφισβητεί ανοιχτά τη θεσμική ουδετερότητα της ίδιας της Δικαιοσύνης.