Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να παρουσιάσει ένα φιλόδοξο σχέδιο που θέτει επίσημο χρονοδιάγραμμα προετοιμασίας για πιθανό πόλεμο, δίνοντας στα κράτη-μέλη περιθώριο έως το 2030 για να ενισχύσουν τις στρατιωτικές τους δυνατότητες και να αποκτήσουν επαρκή αποτρεπτική ισχύ.
Σύμφωνα με το σχέδιο που επικαλείται το Politico, ο «Οδικός Χάρτης Αμυντικής Ετοιμότητας 2030» σηματοδοτεί τη μετάβαση της Ευρώπης από τη θεωρητική συζήτηση περί ασφάλειας σε συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Οι Βρυξέλλες μιλούν πλέον ανοιχτά για ανάγκη ουσιαστικής αμυντικής προετοιμασίας, υπογραμμίζοντας ότι η ήπειρος έχει μόλις πέντε χρόνια για να οχυρωθεί.
Το σχέδιο θα συζητηθεί αρχικά από τους υπουργούς Άμυνας πριν υποβληθεί στους ηγέτες της Ε.Ε. και επισημαίνει ότι η ασφάλεια της Ευρώπης δεν είναι δεδομένη. Καταγράφει τη Ρωσία ως «διαρκή απειλή» και τονίζει ότι η Ένωση δεν μπορεί πλέον να βασίζεται μονομερώς στην αμερικανική στρατιωτική στήριξη, ειδικά μετά τη μεταβαλλόμενη στάση των ΗΠΑ και τις πρόσφατες δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ.
Η Κομισιόν ζητά έως το 2027 το 40% των αμυντικών προμηθειών να πραγματοποιείται μέσω κοινών ευρωπαϊκών συμβολαίων ποσοστό υπερδιπλάσιο του σημερινού και έως το 2028 πάνω από το 55% των εξοπλισμών να προέρχεται από ευρωπαϊκές ή ουκρανικές βιομηχανίες, με στόχο το 60% έως το 2030. Η Ουκρανία προτείνεται να αποτελέσει βασικό αμυντικό κόμβο, με δομές που θα λειτουργούν αποτρεπτικά έναντι της Ρωσίας.
Το έγγραφο εντοπίζει εννέα τομείς στους οποίους η Ε.Ε. εμφανίζει σοβαρές αδυναμίες:
- αντιπυραυλική και αντιαεροπορική άμυνα
- πυροβολικό και πυραυλικά συστήματα
- τεχνολογίες drone και αντι-drone
- πυρομαχικά
- τεχνητή νοημοσύνη και κυβερνοάμυνα
- στρατιωτική κινητικότητα
- ναυτικές επιχειρήσεις
- χερσαίο πόλεμο
- τεχνικές υποδομές υποστήριξης
Παράλληλα, περιλαμβάνει τρία μεγάλα προγράμματα-πυλώνες:
- Eastern Flank Watch, για ενοποίηση των συστημάτων αεράμυνας των ανατολικών κρατών,
- European Air Shield, για πανευρωπαϊκή αντιπυραυλική ομπρέλα,
- Defence Space Shield, για προστασία των ευρωπαϊκών δορυφορικών και διαστημικών υποδομών.
Η Κομισιόν εκτιμά ότι το συνολικό κόστος μπορεί να φτάσει τα 800 δισ. ευρώ έως το τέλος της δεκαετίας, μέσω εργαλείων όπως το SAFE (πρόγραμμα δανεισμού ύψους 150 δισ.), το Ευρωπαϊκό Αμυντικό Ταμείο και το υπό διαμόρφωση European Defence Industrial Programme. Αν και διευκρινίζεται ότι τα κράτη-μέλη διατηρούν την κυριαρχία τους στις αποφάσεις άμυνας, ζητείται στενότερος συντονισμός με το ΝΑΤΟ.
Το κείμενο καταλήγει με προειδοποίηση: σε ένα περιβάλλον αυξανόμενης γεωπολιτικής αστάθειας και ανταγωνισμού, η Ευρώπη δεν μπορεί να στηρίζεται μόνο στη διπλωματία οφείλει να διαθέτει πραγματική επιχειρησιακή ισχύ. Η διορία έχει τεθεί, και το ερώτημα πλέον είναι αν η Ε.Ε. θα τηρήσει το χρονοδιάγραμμα ή θα βρεθεί απροετοίμαστη μπροστά στην πιο κρίσιμη περίοδο των τελευταίων δεκαετιών.