Με ευρεία πλειοψηφία, το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενέκρινε τον νέο κανονισμό για τη σταδιακή διακοπή όλων των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου, στο πλαίσιο του σχεδίου REPowerEU για την πλήρη ενεργειακή απεξάρτηση από τη Μόσχα. Η απαγόρευση αφορά τόσο το φυσικό αέριο μέσω αγωγών όσο και το υγροποιημένο (LNG) και προβλέπει την οριστική παύση εισαγωγών έως την 1η Ιανουαρίου 2028.
Η απόφαση εγκρίθηκε μετά από μακρές διαπραγματεύσεις μεταξύ των κρατών-μελών και αναμένεται να επικυρωθεί στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, σηματοδοτώντας ένα κρίσιμο βήμα για την ενεργειακή αυτονομία της Ευρώπης. Στην ψηφοφορία Σλοβακία και Ουγγαρία μειοψήφησαν, επικαλούμενες τη μεγάλη τους εξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια, ενώ τα υπόλοιπα κράτη τάχθηκαν υπέρ της πλήρους εφαρμογής του σχεδίου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η εξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το ρωσικό φυσικό αέριο έχει μειωθεί δραστικά τα τελευταία τρία χρόνια από 45% των συνολικών εισαγωγών το 2021, στο 19% το 2024. Παρά τη μείωση, η ΕΕ εξακολουθεί να εισάγει σημαντικές ποσότητες LNG, γεγονός που καθιστά απαραίτητη τη νομοθετική ρύθμιση για την πλήρη παύση των εισαγωγών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προτείνει την άνοιξη του 2025 την απαγόρευση νέων συμβάσεων από το 2026 και τη σταδιακή απόσυρση των υφιστάμενων συμφωνιών έως το 2028. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ωστόσο, ζήτησε ταχύτερη εφαρμογή του μέτρου, με στόχο να σταματήσει κάθε ροή LNG ήδη από το 2026. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υπογράμμισαν ότι ο σκοπός είναι «να κλείσει μια βασική στρόφιγγα χρηματοδότησης του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία» και να ενισχυθεί η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης με εναλλακτικές πηγές, όπως οι ανανεώσιμες και το πράσινο υδρογόνο.
Παράλληλα, χώρες όπως η Δανία και η Γερμανία στηρίζουν την επιτάχυνση της απεξάρτησης, προωθώντας επενδύσεις σε υποδομές αποθήκευσης ενέργειας και διασυνδέσεις με τη Βόρεια Θάλασσα. Όπως δήλωσε αξιωματούχος της Κομισιόν στις Βρυξέλλες, «η Ευρώπη δεν μπορεί να είναι όμηρος των γεωπολιτικών κρίσεων. Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: πλήρης απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα έως το 2028».
Πηγές: Reuters, AFP, AP, Euractiv, Politico Europe, European Commission (DG Energy)