Από τα Τέμπη μέχρι τη Γάζα, από τις φυσικές καταστροφές έως τις ανθρώπινες τραγωδίες, οι ειδήσεις δεν σταματούν ποτέ. Οι εικόνες, οι φωνές, οι αριθμοί, όλα περνούν με ρυθμό καταιγιστικό, σαν ένας ατελείωτος καταρράκτης πληροφορίας που δεν αφήνει χώρο για ανάσα. Και όμως, μέσα σε αυτή τη συνεχή ροή, η κοινωνία μοιάζει όλο και πιο ανθεκτική στο ίδιο το σοκ της πραγματικότητας. Η αλήθεια δεν λείπει. Απλώς κουράζει.
Η υπερπληροφόρηση έχει μετατρέψει το δράμα σε ρουτίνα. Η οργή διαρκεί όσο ένα scroll στο κινητό. Οι φωτογραφίες που κάποτε συγκλόνιζαν, τώρα απλώς προσπερνιούνται. Κάθε νέα τραγωδία επισκιάζεται από την επόμενη, και η ανθρώπινη ευαισθησία αμβλύνεται όχι από αδιαφορία, αλλά από εξάντληση. Είναι σαν η κοινωνία να μαθαίνει να αντέχει το ανυπόφορο, να «ανοσοποιείται» απέναντι στο ίδιο το συναίσθημα.
Αυτή η κόπωση της αλήθειας δεν είναι μόνο ψυχολογική. Είναι πολιτική. Όταν οι πολίτες παύουν να αισθάνονται, παύουν και να αντιδρούν. Η απάθεια γίνεται άμυνα, ο κυνισμός μοιάζει με λογική, και η συλλογική μνήμη αρχίζει να σβήνει. Σε έναν κόσμο όπου όλα δημοσιεύονται και τίποτα δεν μένει, η πληροφορία χάνει την ηθική της βαρύτητα. Το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν γνωρίζουμε είναι ότι γνωρίζουμε πάρα πολλά και πιστεύουμε ελάχιστα.
Στις μέρες μας, η ταχύτητα έχει γίνει νέα μορφή εξουσίας. Κερδίζει όποιος προλαβαίνει να πει πρώτος, όχι όποιος έχει δίκιο. Οι αλγόριθμοι δεν μετρούν την ουσία, αλλά την αντίδραση δεν μετρούν την αλήθεια, αλλά το engagement. Η δημοσιογραφία, αν θέλει να επιβιώσει, πρέπει να ξαναγίνει πράξη επιβράδυνσης να επιστρέψει στο βάθος, όχι στην ταχύτητα. Να υπερασπιστεί την επιμονή στην ακρίβεια, την ηθική της σιωπής, και τη σημασία του ανθρώπινου βλέμματος μέσα στην ψυχρή ροή δεδομένων.
Για τη δημοσιογραφία, αυτή είναι ίσως η πιο σιωπηλή, αλλά και η πιο επικίνδυνη κρίση της εποχής. Δεν είναι πια ο αγώνας ενάντια στα fake news είναι ο αγώνας ενάντια στην αδράνεια της ψυχής. Ο ρόλος των μέσων δεν είναι να εντυπωσιάζουν, αλλά να υπενθυμίζουν. Να σπάνε τη ρουτίνα της απάθειας και να ξαναδίνουν αξία στο γεγονός όχι με κραυγές, αλλά με ευθύνη.
Ίσως τελικά, η ευαισθησία να είναι η πιο δύσκολη, αλλά και η πιο αναγκαία μορφή αντίστασης σε έναν κόσμο που κουράστηκε να νιώθει.
T.K. (Equinox)