Το νομοσχέδιο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, το οποίο παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο ο ΥΠΕΣ Θεόδωρος Λιβάνιος, επικαιροποιεί και απλοποιεί μια πολύπλοκη νομοθεσία δεκαετιών.
Μία από τις πλέον κομβικές αλλαγές είναι η διεξαγωγή των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών με έναν γύρο, εισάγοντας τη συμπληρωματική ψήφο. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, αυτό το σύστημα ενθαρρύνει μεγαλύτερη συμμετοχή, ενισχύει τον ουσιαστικό προεκλογικό διάλογο και τερματίζει τα “παζάρια” μεταξύ πρώτου και δεύτερου γύρου.
Επίσης, ανανεώνεται το πλαίσιο διακυβέρνησης των δήμων και των νομικών προσώπων τους. Ο έλεγχος νομιμότητας των αποφάσεων των ΟΤΑ θα γίνεται πλέον από τον Γενικό Επόπτη Νομιμότητας και τις 7 Αυτοτελείς Υπηρεσίες Εποπτείας, με τη βοήθεια νέου πληροφοριακού συστήματος και αντικειμενικών, ομοιογενών κριτηρίων.
Καθιερώνεται ένα ενιαίο Πειθαρχικό Συμβούλιο για τους αιρετούς, αντικαθιστώντας τα επτά υφιστάμενα. Διασφαλίζεται επίσης ότι όλοι οι πολίτες θα έχουν ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες αυτοδιοίκησης, ενώ προβλέπονται ειδικές ρυθμίσεις για την ενίσχυση των ορεινών και νησιωτικών δήμων.
Στον οικονομικό τομέα, εισάγεται ένα σύγχρονο πλαίσιο διαχείρισης εσόδων των δήμων: δημιουργείται Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Κεντρικών Ηλεκτρονικών Πληρωμών, που θα συγκεντρώνει και θα αυτοματοποιεί την είσπραξη οφειλών, διασφαλίζοντας διαφάνεια, ασφάλεια και αποτελεσματικότητα. Προβλέπεται επίσης εξορθολογισμός των δημοτικών τελών, με στόχο δικαιότερη και πιο λειτουργική «τοπική φορολόγηση».
Τέλος, θεσπίζονται μέτρα για την ορθολογική διαχείριση των κοινόχρηστων χώρων και εισάγονται Δυναμικοί Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι, οι οποίοι θα αρχίσουν να χορηγούνται από το 2026, με αυτόματη αναπροσαρμογή βάσει των δημοσιονομικών στόχων του Κρατικού Προϋπολογισμού και της πορείας των εσόδων.