Η ΑΑΔΕ διευκρινίζει με νέα εγκύκλιο το πότε η αποποίηση κληρονομίας από ανηλίκους θεωρείται έγκυρη και πότε άκυρη, δίνοντας αναλυτικά παραδείγματα και οδηγίες προς τις φορολογικές υπηρεσίες και τους πολίτες.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, οι ανήλικοι κληρονόμοι θεωρούνται “προσωρινοί” έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία αποποίησης ή αποδοχής της κληρονομίας. Έχουν το δικαίωμα αποποίησης έως και ένα έτος μετά την ενηλικίωσή τους, εκτός εάν έχει προηγηθεί αποδοχή ρητή ή σιωπηρή.
Η αποποίηση θεωρείται άκυρη εφόσον ο ανήλικος ή οι νόμιμοι εκπρόσωποί του έχουν ήδη δηλώσει αποδοχή της κληρονομίας, ακόμη και αν αυτή έγινε με το ευεργέτημα της απογραφής. Η σιωπηρή αποδοχή, όπως ορίζεται, προκύπτει από πράξεις που αποδεικνύουν πρόθεση συμμετοχής στη διαχείριση της κληρονομιάς.
Κατά τη διάρκεια της προθεσμίας αποποίησης, οι δανειστές συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου δεν μπορούν να επιβάλουν μέτρα είσπραξης εις βάρος των ανηλίκων. Αν έχουν ήδη ληφθεί μέτρα, αυτά πρέπει να αρθούν μετά από σχετική αίτηση του αποποιηθέντος ή του προσωρινού κληρονόμου. Επιπλέον, οποιαδήποτε ποσά έχουν παρακρατηθεί ή αποδοθεί στο Δημόσιο επιστρέφονται, κατόπιν αίτησης και υπό τις προβλεπόμενες διαδικασίες συμψηφισμού.
Σε περιπτώσεις όπου η αποποίηση εκκρεμεί για μεγάλο χρονικό διάστημα και υπάρχει αβεβαιότητα ως προς την αποδοχή, η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να ζητήσει ορισμό κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομίας, προκειμένου να προστατευθούν τα δικαιώματα του Δημοσίου και να αποφευχθεί η παραγραφή οφειλών.
Η εγκύκλιος παραθέτει παραδείγματα που αποσαφηνίζουν τις διαφορετικές περιπτώσεις:
- Ανήλικη που αποποιήθηκε πριν την ενηλικίωση, μέσω νόμιμων εκπροσώπων, εντός προθεσμίας, θεωρείται ότι ενήργησε νόμιμα και εμπρόθεσμα.
- Ενήλικος που αποποιήθηκε εντός ενός έτους μετά την ενηλικίωση, χωρίς προηγούμενη αποδοχή, θεωρείται νόμιμος και έγκυρος αποποιηθείς.
- Ανήλικος του οποίου ο γονέας είχε αποδεχθεί την κληρονομία εκ μέρους του, δεν μπορεί να την αποποιηθεί μετά την ενηλικίωσή του· η αποποίηση είναι άκυρη.
Η ΑΑΔΕ επισημαίνει ότι στόχος είναι να προστατευθούν οι ανήλικοι κληρονόμοι από κληρονομικές υποχρεώσεις και χρέη, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη νομική σαφήνεια σε περιπτώσεις που εμπλέκονται οφειλές προς το Δημόσιο.
Σύνταξη: offnetwork.gr — Διασταύρωση πηγών από Τα Νέα, Naftemporiki, Capital.gr, Kathimerini Οικονομία, ΑΑΔΕ Εγκύκλιος Ε. 2093 /03-11-2025